Bou­wen en ver­bou­wen wordt vol­gend jaar duur­der

1. U gaat bou­wen in 2016
Nog beter iso­le­ren en in­ves­te­ren in een kwa­li­teits­vol­le ven­ti­la­tie. Dat zijn de twee aan­dachts­pun­ten voor wie in 2016 zijn droom­wo­ning of -ap­par­te­ment wil bou­wen. En in de na­sleep van de stren­ge­re iso­la­tie­nor­men heeft de over­heid ook de pre­mie­voor­waar­den aan­ge­scherpt. 

Stren­ge­re iso­la­tie-ei­sen
Dat een ener­gie­zui­ni­ge wo­ning loont, is ge­noeg­zaam be­kend. Maar ener­gie­zui­nig bou­wen is ook ver­plicht: Vlaan­de­ren ver­strengt staps­ge­wijs de ener­gie-ei­sen om uit­ein­de­lijk in 2021 aan de Bij­na­Ener­gie­Neu­traal-eis (BEN) te komen. 

De maat voor het al­ge­me­ne ener­gie­peil van een wo­ning is het E-peil. Het wordt voor­al be­paald door de ther­mi­sche iso­la­tie, lucht­dicht­heid en com­pact­heid van een ge­bouw, maar ook door de oriënta­tie, de be­zon­ning en de vaste in­stal­la­ties (ver­war­ming, wa­ter­voor­zie­ning, ven­ti­la­tie en koe­ling) spe­len een be­lang­rij­ke rol. Hoe lager het E-peil, hoe min­der ener­gie uw wo­ning ver­bruikt. En die norm wordt in 2016 op­nieuw stren­ger: ter­wijl voor ste­den­bouw­kun­di­ge bouw­ver­gun­nings­aan­vra­gen in­ge­diend in 2015 een norm van E60 vol­staat, wordt dat voor wie na Nieuw­jaar een ver­gun­nings­aan­vraag in­dient E50. Die norm geldt ook voor her­bouw­de en gron­dig ver­bouw­de wo­nin­gen. 

Te­ge­lijk wor­den de iso­la­tie-ei­sen voor ven­sters, vloe­ren, daken en on­der­grond­se muren aan­ge­scherpt. Die wor­den ver­taald in een stren­ge­re U-waar­de, de warm­te­door­gangs­weer­stand.

Kor­ting op on­roe­ren­de voor­hef­fing
Nog beter doen dan de wet­te­lijk op­ge­leg­de norm loont. Maar ook daar­voor wor­den de voor­waar­den vanaf 2016 stren­ger. Een eer­ste ‘be­lo­ning’ is een ver­min­de­ring van de on­roe­ren­de voor­hef­fing ge­du­ren­de vijf jaar. Om daar­voor in aan­mer­king te komen moet vol­gend jaar het ver­eis­te E-peil 10 pun­ten lager lig­gen dan van­daag. Er zal een kor­ting met 50 pro­cent zijn als het ge­bouw een E-peil heeft van ten hoog­ste E30 en van 100 pro­cent in­dien het ge­bouw een E-peil heeft van ten hoog­ste E20. De stren­ge­re voor­waar­den gel­den voor ste­den­bouw­kun­di­ge ver­gun­nin­gen die aan­ge­vraagd wor­den vanaf 1 ja­nu­a­ri 2016. Die ver­min­de­ring voor het E-peil wordt au­to­ma­tisch toe­ge­kend op uw aan­slag­bil­jet en kan ge­com­bi­neerd wor­den met an­de­re ver­min­de­rin­gen op de on­roe­ren­de voor­hef­fing, zoals die voor kin­de­ren ten laste, ge­han­di­cap­te per­so­nen of voor een be­schei­den wo­ning. 

Pre­mie van net­be­heer­der
Een ander voor­deel voor wie beter doet dan de wet­te­lij­ke norm is de pre­mie van de net­be­heer­der (Ean­dis of In­frax). Het be­drag hangt af van de datum van de bouw­aan­vraag en ver­schilt voor ap­par­te­men­ten en wo­nin­gen. Vanaf 1 ja­nu­a­ri 2016 moet een E20 of lager wor­den be­haald, ter­wijl dat van­daag E30 is. De pre­mie voor een nieuw­bouw­wo­ning be­draagt 1.800 euro voor E20. Per E-peil­punt­ver­be­te­ring komt daar 50 euro bo­ven­op. Voor een nieuw­bou­w­ap­par­te­ment is dat res­pec­tie­ve­lijk 800 euro en 30 euro.

Er is aan­ge­kon­digd dat de pre­mies voor ener­gie­be­spa­ren­de in­ves­te­rin­gen her­vormd zul­len wor­den, maar dat zal ten vroeg­ste ge­beu­ren vanaf 1 juli 2016. De E-peil­pre­mie zal dus nog zeker aan­ge­vraagd kun­nen wor­den voor bouw­aan­vra­gen tot en met 30 juni 2016.

Her­nieuw­ba­re ener­gie
Niet al­leen ener­gie­zui­nig­heid is van be­lang. Elke nieu­we wo­ning in Vlaan­de­ren moet een mi­ni­mum­hoe­veel­heid ener­gie uit her­nieuw­ba­re bron­nen halen. Die kan af­kom­stig zijn van een zon­ne­boi­ler, van zon­ne­pa­ne­len, van een warm­te­pomp, bi­o­mas­sa-in­stal­la­tie, aan­slui­ting op een net voor stads­ver­war­ming en/of -koe­ling of deel­na­me aan een provin­ciaal pro­ject voor her­nieuw­ba­re ener­gie. Vanaf 2016 moe­ten de zon­ne­pa­ne­len min­stens 10 kWh/m² ener­gie pro­du­ce­ren om te vol­doen, in plaats van 7 kWh/m² van­daag. Voor de an­de­re sys­te­men blij­ven de voor­waar­den de­zelf­de.

Wo­nin­gen zon­der sys­teem voor her­nieuw­ba­re ener­gie mogen vanaf 2016 maxi­maal E45 heb­ben. 

Goed wer­kend ven­ti­la­tie­sys­teem
Vanaf 2016 zal het Vlaams Ge­west ook stren­ger toe­kij­ken op de kwa­li­teit van de ven­ti­la­tie­sys­te­men in wo­nin­gen. De be­doe­ling daar­van is om ener­gie­zui­ni­ge, maar ook ge­zon­de en com­for­ta­be­le wo­nin­gen te creëren. Voor alle nieu­we en in­grij­pend ener­ge­tisch te re­no­ve­ren wo­nin­gen met een ste­den­bouw­kun­di­ge ver­gun­nings­aan­vraag of mel­ding vanaf 1 ja­nu­a­ri 2016 komen er twee nieu­we ver­plich­tin­gen:
- Voor het begin van de wer­ken moet een ven­ti­la­tie­voor­ont­werp wor­den op­ge­maakt.
- Na de uit­voe­ring moet een pres­ta­tie­ver­slag van het ge­plaatste ven­ti­la­tie­sys­teem wor­den op­ge­steld. Tot nu toe waren al­leen mi­ni­ma­le ven­ti­la­tie­voor­zie­nin­gen ver­plicht.

2. U gaat ver­bou­wen in 2016
Wer­ken door een vak­man laten uit­voe­ren aan een privéwo­ning tus­sen 5 en 10 jaar wordt vanaf 2016 duur­der. Denk maar aan de in­stal­la­tie van een bad­ka­mer, de aan­bouw van een ve­ran­da, een haard in de woon­ka­mer of schil­der­wer­ken. Er zal 21 pro­cent btw moe­ten wor­den be­taald op zowel de ge­bruik­te ma­te­ri­a­len als de ge­fac­tu­reer­de werk­uren, ter­wijl dat van­daag nog kan tegen het ver­laag­de btw-ta­rief van 6 pro­cent. 

Voor het ver­laag­de btw-ta­rief van 6 pro­cent wordt de ou­der­doms­ver­eis­te van de wo­ning op­ge­trok­ken van 5 naar 10 jaar. Niet de datum waar­op de wo­ning werd af­ge­werkt is daar­bij van tel, wel de datum van de eer­ste in­ge­bruik­na­me. ‘Het tijd­stip waar­op de wo­ning voor het eerst werd be­woond, kunt u aan­to­nen via bij­voor­beeld een in­schrij­ving in het be­vol­kings­re­gis­ter van de ge­meen­te, fac­tu­ren van een ver­hui­zings­fir­ma of de wa­ter- en gas­fac­tuur’, zegt Danny Stas, ad­vo­caat bij Laga.

De ou­der­doms­ver­eis­te werd tot nu toe in de prak­tijk soe­pel toe­ge­past. ‘Het vol­staat dat de wo­ning voor het eerst in ge­bruik werd ge­no­men in de loop van het tien­de ka­len­der­jaar. Vanaf Nieuw­jaar is het ver­laag­de btw-ta­rief van 6 pro­cent er voor wie in de loop van 2006 zijn in­trek in de wo­ning nam’, zegt Danny Stas. 

Over­gangs­re­ge­ling
Er is wel een over­gangs­re­ge­ling van twee jaar voor wer­ken waar­voor een ste­den­bouw­kun­di­ge ver­gun­ning is aan­ge­vraagd of mel­ding is ge­daan op ui­ter­lijk 31 de­cem­ber 2015. Op fac­tu­ren die ui­ter­lijk op 31 de­cem­ber 2017 wor­den uit­ge­reikt, moet maar 6 pro­cent btw wor­den aan­ge­re­kend. Het­zelf­de geldt voor con­trac­ten die nog dit jaar wor­den op­ge­maakt.

Uit­ge­slo­ten wer­ken
Een aan­tal werk­zaam­he­den is ex­pli­ciet uit­ge­slo­ten van het ver­laagd ta­rief, waar­door er al­tijd 21 pro­cent be­taald moet wor­den, on­ge­acht de leef­tijd van de wo­ning. Dat is onder meer het geval voor:
- Elek­tri­sche keu­ken­toe­stel­len: voor de keu­ken­kas­ten en het keu­ken­blad geldt het ver­laag­de btw-ta­rief van 6 pro­cent, maar op elek­tri­sche keu­ken­toe­stel­len moet al­tijd 21 pro­cent btw wor­den be­taald. Zelfs als ze in de keu­ken zijn in­ge­bouwd.
- Zwem­ba­den, sauna’s, ten­nis­ter­rei­nen en­zo­voort.
- Tuin­aan­leg, af­slui­tin­gen, vij­vers, fon­tei­nen. 

Voorbeeld:
In­rich­ten twee­de bad­ka­mer: 20.000 euro Schil­der­wer­ken: 2.500 euro 

U laat de wer­ken uit­voe­ren in 2015:
 - Btw bad­ka­mer: 20.000 x 6% = 1.200 euro
 - Btw schil­der­wer­ken: 2.500 x 6% = 150 euro 

U laat de wer­ken uit­voe­ren in 2016:
 - Btw bad­ka­mer: 20.000 x 21% = 4.200 euro
 - Btw schil­der­wer­ken: 2.500 x 21% = 525 euro 

Ver­schil: 3.375 euro

Bron:
Netto