Hoe zit het vruchtgebruik nu eigenlijk in elkaar?
Heb je een erfenis gekregen en krijg je nu te maken met zaken zoals vruchtgebruik en naakte eigenaarschap?
Het is soms moeilijk om goed te beseffen welke rechten en plichten vruchtgebruik met zich meebrengt. Veel mensen blijven dan ook met vragen zitten.
Hieronder hebben we de voornaamste informatie rond het vruchtgebruik even voor je opgesomd.
- Wat houdt dat in, een vruchtgebruiker zijn?
- Wanneer word je vruchtgebruiker?
- Uitdoven van vruchtgebruik.
- Wat zijn de gevolgen van je positie als vruchtgebruiker?
- Wat in het geval van het overlijden van een echtgenoot of partner met kinderen?
Wat houdt dat in, een vruchtgebruiker zijn?
Voor velen is vruchtgebruik een bekende term. Veel mensen hebben ouders die vruchtgebruikers van de ouderlijke woning zijn. De kinderen nemen dan meestal de rol van naakte eigenaar op zich.
Maar wat komt er nu allemaal kijken bij dat vruchtgebruik? Personen met vruchtgebruik mogen gebruik maken van de goederen die wettelijk aan iemand anders toebehoren, zoals een woning.
Als vruchtgebruiker mag je in het huis wonen zonder huur te betalen en mag je het huis verhuren en huur ontvangen. De eigenlijke eigenaars van de woning worden de naakte of blote eigenaars genoemd.
Wanneer word je vruchtgebruiker?
De opdeling in naakte eigendom en vruchtgebruik gebeurt automatisch wanneer iemand komt te overlijden en getrouwd is zonder een testament op te stellen. In dit geval wordt de partner van de overledene vruchtgebruiker en worden de kinderen naakte eigenaars.
Indien er wél een testament is, kan men altijd bepaalde aanpassingen maken in dit testament waardoor de partner nog volledige eigenaar blijft.
In het geval van wettelijke samenwoning is de opdeling in vruchtgebruik en naakte eigenaarschap enkel van toepassing op de gezinswoning. Alle andere goederen gaan rechtstreeks naar de erfgenamen.
Ook hier geldt weer dat de personen in kwestie een andere overeenkomst kunnen hebben in hun testament en dat de verdeling anders zal gebeuren.
Uitdoven van vruchtgebruik
Je kan zelf vastleggen hoe lang het vruchtgebruik zal duren. Dit kan een periode beslaan van een bepaalde of onbepaalde duur. Het vruchtgebruik duurt meestal maximaal 30 jaar.
Er is echter een uitzondering: als het vruchtgebruik is gevestigd “in hoofde van” een rechtspersoon, dan kan dit voor een maximale duur van 99 jaar.
De faillietverklaring en de ontbinding van de rechtspersoon betekent wel het einde van het recht van vruchtgebruik.
Na het verstrijken van deze periode zal het vruchtgebruik “uitdoven.” Daardoor zal de naakte eigenaar automatisch volle eigenaar worden van het goed.
Het vruchtgebruik kan opgeschort worden door:
- Het overlijden van de vruchtgebruiker
- Het verstrijken van de tijd waarvoor het werd verleend
- Vermenging of vereniging van zowel vruchtgebruik als blote eigenaar in dezelfde persoon
- De niet-uitoefening van het vruchtgebruik gedurende 30 jaar
- Het tenietgaan van de zaak waarop het vruchtgebruik is gevestigd
Wat zijn de gevolgen van je positie als vruchtgebruiker?
Aangezien vruchtgebruiker zijn je in een zeer specifieke situatie plaatst met bepaalde rechten en plichten, geven we je graag wat meer uitleg zodat je goed weet wat je kan verwachten.
Kan je volle eigenaar worden?
In sommige complexe familiesituaties kan het vruchtgebruik soms zorgen voor problemen. Soms word je vruchtgebruiker zonder dat je dat eigenlijk wel wil. Wat als je van dat vruchtgebruik af wil?
- In dat geval kan je overgaan tot de omzetting van het vruchtgebruik. Hierbij geeft de ouder, bijvoorbeeld, het vruchtgebruik op in ruil voor de volle eigendom van bepaalde goederen of een som geld.
- De naakte eigenaars krijgen dan het volle eigenaarschap over de resterende goederen. Let wel op, want enkel de langstlevende ouder kan beslissen om over te gaan tot de omzetting wanneer het over de gezinswoning gaat.
Mag je de eigendom verkopen als vruchtgebruiker?
Als vruchtgebruiker heb je het recht om het huis te verhuren en op de grond te bouwen. Enkel de eigenaar mag echter de woning verkopen. Deze verkoop is bijzonder want de eigenaar kan enkel overgaan tot de verkoop van het naakte eigendom.
Dat wil zeggen dat de woning door de eigenaar verkocht mag worden maar dat de vruchtgebruiker in het huis mag blijven wonen zolang het vruchtgebruik van kracht is.
Dat wil zeggen dat de woning door de eigenaar verkocht mag worden maar dat de vruchtgebruiker in het huis mag blijven wonen zolang het vruchtgebruik van kracht is.
Een vruchtgebruiker mag ook steeds de rechten tot vruchtgebruik overdragen aan een derde partij of afstand nemen van het vruchtgebruik ten voordele van de naakte eigenaars, die dan volle eigenaars worden.
Indien je nog wat meer specifieke informatie wil over de rechten en plichten van de vruchtgebruiker verwijzen we je graag door.
Wat in het geval van het overlijden van een echtgenoot of partner met kinderen?
In het verschrikkelijke geval dat je echtgenoot of partner komt te overlijden is het best dat je goed weet hoe de vork in de steel zit met je huis. Je hoofd staat op dat moment ongetwijfeld niet naar legale rompslomp.
Situatieschets
- Als de overledene getrouwd was met de langstlevende partner en geen testament had, wordt de langstlevende vruchtgebruiker en worden de kinderen naakte eigenaars.
- Als de overledene enkel samenwoonde met de langstlevende dan geldt het vruchtgebruik enkel voor de gezinswoning. Men kan natuurlijk steeds een testament preventief opstellen en zo het vruchtgebruik aanpassen, opgeven of omzetten.
Kan je de woning verkopen?
Als vruchtgebruiker mag je de woning niet verkopen, aangezien de kinderen naakte eigenaars van de woning zijn. Je kan echter onderling afspreken om tot een omzetting over te gaan, zodat de vruchtgebruiker volledige eigenaar wordt, al dan niet tegen betaling.
De naakte eigenaars hebben steeds het recht om de woning te verkopen, maar de vruchtgebruiker kan tijdens de periode van het vruchtgebruik nooit gedwongen worden om het huis te ontruimen.
Als je graag wat meer informatie wil over de verkoop van je huis helpen we je graag verder.
Kan je in de woning blijven wonen?
Als vruchtgebruiker mag je steeds in de woning blijven wonen, zo lang als het binnen de afgesproken duur van het vruchtgebruik is. Het vruchtgebruik mag maximaal 30 jaar duren.
Nuttige links
- Kom wat meer te weten over wat er allemaal komt kijken bij een erfenis.
- Ontdek wat meer over de successierechten.
Wil je graag wat meer informatie over wat er allemaal komt kijken bij de verkoop van je huis? Neem dan zeker eens contact op met de vastgoedexperts van Oximo!
Gerelateerde artikels
Dankzij onze unieke aanpak en sterke zelf ontwikkelde technologie staat Oximo garant voor een snelle en transparante verkoop. Benieuwd wat er allemaal komt kijken bij de verkoop van je huis? Wij adviseren je graag.