Woonbonus maakt huis 28 procent duurder
De woonbonus heeft de prijs van een huis de voorbije tien jaar 40.000 euro duurder gemaakt. Voor een gemiddelde woning komt dat neer op een stijging van 28 procent. Dat blijkt uit een studie van de KU Leuven in opdracht van ontslagnemend Vlaams minister van Wonen Freya Van den Bossche (SP.A), die De Standaard kon inkijken.
Moet de woonbonus behouden blijven?
De woonbonus werd in 2005 ingevoerd en was bedoeld om huizen betaalbaarder te maken. Het systeem zorgt ervoor dat mensen die een huis kopen, bouwen of renoveren, een deel van de terugbetalingen en de intresten kunnen aftrekken van de belastingen.
De woonbonus werd in 2005 ingevoerd en was bedoeld om huizen betaalbaarder te maken. Het systeem zorgt ervoor dat mensen die een huis kopen, bouwen of renoveren, een deel van de terugbetalingen en de intresten kunnen aftrekken van de belastingen.
Maar experts beweren al langer dat de woonbonus huizen net duurder maakt. Dat bleek net voor de verkiezingen al in onze reeks Fact Check. Door de fiscale aftrek kunnen mensen meer geld lenen en zo een groter bod doen op een huis. Verkopers kunnen daardoor ook een hogere prijs vragen.
Een studie van de KU Leuven in opdracht van minister van Wonen Van den Bossche bevestigt dat nu: door de woonbonus is de prijs van een gemiddelde woning de voorbije tien jaar met 28 procent gestegen. De stijging deed zich vooral voor in de periode 2005-2008, kort na de invoering van de woonbonus.
De onderzoekers concluderen dan ook dat de woonbonus zijn voornaamste doelstelling, betaalbaar wonen, "totaal niet gehaald heeft". "Uit onze studie blijkt dat het fiscaal voordeel volledig gebruikt wordt om een duurdere woning te kopen", zegt onderzoeker Frank Vastmans in De Standaard.
Volgens de KU Leuven zijn het ook vooral de rijkeren die het meest van de woonbonus geprofiteerd hebben, waardoor de ongelijkheid is toegenomen. 72 procent van het budget van de maatregel kwam bij de 40 procent hoogste inkomens terecht, zo becijferden de onderzoekers. Slechts 8 procent kwam bij de 40 procent laagste inkomens terecht.
Alleenstaanden zijn dan weer de grootste dupe van het systeem. Zij krijgen de helft minder geld terug, maar worden wel geconfronteerd met de duurdere huizenprijzen, veroorzaakt door koppels die een hoger bod kunnen uitbrengen.
Daarbij komt nog dat de woonbonus ook een dure maatregel is. Aan het eind van de bestuursperiode in 2019 lopen de kosten op tot 1,9 miljard euro, stellen de onderzoekers.
"Afbouwen over periode van 20 tot 25 jaar"
Volgens Vastmans is er destijds in 2005 "gewoon niet hard over nagedacht". "Men had op dat moment genoeg budget om iets terug te geven aan de bevolking, zonder na te denken wie er belang bij had."
Volgens Vastmans is er destijds in 2005 "gewoon niet hard over nagedacht". "Men had op dat moment genoeg budget om iets terug te geven aan de bevolking, zonder na te denken wie er belang bij had."
Afschaffen dan maar? Nee, vinden de onderzoekers, want dat zou de huizenprijzen doen instorten. Ze verwachten bij een afschaffing een daling van 23 procent. "Zo'n scherpe daling staat gelijk aan een stilstand van de huizenmarkt voor vele jaren. Dat is helemaal niet wenselijk."
Volgens de onderzoekers moet de maatregel daarentegen "heel geleidelijk" afgebouwd worden, "over een periode van 20 tot 25 jaar en enkel voor nieuwe contracten".
"Het minimum wat nu moet gebeuren, is de belastingaftrek niet meer indexeren", zegt Vastmans. "Eventueel kunnen ook al de renovatieleningen uit de woonbonus gehaald worden", voegt collega Sien Winters eraan toe.
De woonbonus ligt ook op tafel bij de onderhandelingen voor een nieuwe Vlaamse regering. Door de staatshervorming krijgt Vlaanderen de bevoegdheid over de woonbonus. De N-VA en CD&V zijn een hervorming van de woonbonus niet ongenegen, maar hem afschaffen zullen ze wellicht niet doen.
Gerelateerde artikels
Dankzij onze unieke aanpak en sterke zelf ontwikkelde technologie staat Oximo garant voor een snelle en transparante verkoop. Benieuwd wat er allemaal komt kijken bij de verkoop van je huis? Wij adviseren je graag.